Lekgotlakgaso la bosechaba la Aforika Borwa le begilwe mo mosong gore kgagapa ya mmino Ray Phiri o tlogetse lefatshe le le ka kwano.
Go ya ka dipego Phiri, wa dingwaga di le 70, o ne a tshwerwe ke kankere ya makgwafo mme o ne a amogelwa kwa bookelong dibeke di le pedi tse di fetileng.
Lekwalodikgang la Sowetan le tlhalositse mo tshimologong ya beke fa Phiri a amogetswe kwa bookelong mme a kopile gore a tlogelwe ka kagiso le ka seriti.
Phiri o bonwe Kgwedi ya Mopitlwe e le 23 ka ngwaga wa 1947 kwa Nelspruit mme “o simolotse go tsaya karolo mo mererong ya mmino ka ngwaga wa 1962 fa a ne a binela The Dark City Sisters fa ba ne ba diragatsa kwa Mpumalanga e e neng e bidiwa Teransefala Botlhaba ka nako eo.
Melodi ya katara ya gagwe e e neng e etelela dipina pele e ka gakologelwa mo tlhagisong ya ngwaga wa 1978 ya ga West Nkosi, e mo go yona Phiri a tshamekang mmogo le yo mongwe wa dikgeleke tsa Aforika Borwa tse di fudugileng ka kwano e bong Jacob Mpharanyane Radebe mmogo le setlhopha sa The Cannibals.
Fa morago ga kgolo ya The Cannibals, setlhopha se ne sa fetola leina mme sa ipitsa Stimela ka ngwaga wa 1982. Mmogo le setlhopha se, Phiri o tlhagisitse dialebamo tse di jaaka Fire, Passion and Ecstasy, Look, Listen and Decide le People Don’t talk So Let’s talk. Gongwe pina e bontsi bo ka gakologelwang kgagapa eno ka yona ke Whispers In the Deep e e itsegeng thata jaaka Phinda Mzala e e neng ya thibelwa go tshamekiwa mo lekgotlakgasong la Aforika Borwa ka nako ya tlhaolele.
Phiri o ne a tswelela go dira le Stimela mmogo le baopedi ba bangwe ba kwa moseja, mme segolobogolo a ka gakologelwa ka The Graceland Tour mmogo le baopedi ba etsa Mariam Makeba, Hugh Masekela mmogo le Ladysmith Black Mambazo, fa ba ne ba tshwaragane le seopedi sa kwa Amerika, Paul Simon ka ngwaga wa 1986 kwa Zimbabwe.
Go dira le Paul Simon mo alebamong ya Graceland mmogo le go tsaya karolo mo The Graceland Tour go ne ga dira gore Ray Phiri a gape grammy.
Kwa ntle ga go diragatsa jaaka seopedi, Phiri o ne a tlhama Ray Phiri Artists Institute e maikaelelo a yona e neng e le go tlhagisa talente ya baopedi kwa Mpumalanga, mo kgaolong ya Ka Nyamazane.
Ka ngwaga wa 2011, kgwedi ya Moranang e le 27, mookamedi wa naga e leng Rre Jacob Zuma o ne a abela Ray kabelo ya Ikhamanga ya Selefera (Order of Ikhamanga in Silver), ka ntlha ya karolo ya gagwe mo go tsweletseng pele le go baya mmino wa Aforika Borwa mo mmapeng mmogo le go dirisa mmino go aga le go tshwaraganya sechaba. Ka ngwaga wa 2012, o ne a neelwa kabo ya Lifetime Achievement ke ba Dikabo tsa Mmino mo Aforika Borwa (SAMA) ka ntlha ya seabe sa gagwe mo mminong wa Aforika Borwa.
Ka nako ya pegelo eno, dithulaganyo tsa phitlho di ne di ise di itsisiwe.
Re leboga SABC, South African History Online, electricjive ka tshedimosetso e e thusitseng go tlaleletsa pegelo eno, mmogo le Wikepedia ka Setshwantsho se se tsamayang le pegelo eno. Re leboge le bao ditweets tsa bona di dirisitsweng mo pegelong eno.